مکانیسم ماشه بازار دیجیتال را لرزاند | لپ تاپ نایاب شد
در هفتههای اخیر، پاساژهای کامپیوتر و فروشگاههای بزرگ دیجیتال تهران حال و هوای متفاوتی دارند. دیگر از جنبوجوش همیشگی خبری نیست و صدای باز و بسته شدن درِ مغازهها به ندرت شنیده میشود. فروشندگان میگویند: «بازار به رکود عمیقتری رسیده است.»
کاهش شدید تقاضا برای لپ تاپهای برند
به گزارش دنیای اقتصاد، یکی از فروشندگان بازار لپ تاپ میگوید:
«مردم دیگه کمتر دنبال لپتاپهای برند میگردند. قبلاً مدلهای میانرده پرفروش بودند، ولی حالا بیشتر مشتریها سراغ مدلهای پایینتر یا حتی دستگاههای استوک میروند.»
به گفته فعالان بازار، افزایش نرخ دلار و اجرای مکانیسم ماشه در هفتههای اخیر تأثیر مستقیمی بر قیمت کالاهای دیجیتال گذاشته است. قیمت لپتاپ برندهای مطرح بین ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش یافته است.
یکی از فروشندگان توضیح میدهد:
«تا ماه گذشته میشد با حدود ۷۰ میلیون تومان یک لپتاپ گیمینگ مناسب خرید، ولی الان برای همان مدل باید نزدیک به ۱۰۰ میلیون تومان هزینه کرد.»
وابستگی کامل بازار لپ تاپ به نرخ دلار
بازار لپ تاپ یکی از وابستهترین بازارها به نرخ ارز است. تقریباً تمام قطعات لپ تاپ وارداتیاند و حتی برندهایی که در ایران مونتاژ میشوند نیز به زنجیره تأمین خارجی متکی هستند. بنابراین، کوچکترین نوسان ارزی به سرعت در قیمت نهایی تأثیر میگذارد.
فروشندگان میگویند افزایش چند هزار تومانی دلار در روزهای اخیر کافی بوده تا قیمت مدلهای پرطرفدار بین ۲ تا ۴ میلیون تومان بالا برود.
این اتفاق موجب شده خریداران، خرید خود را به تعویق بیندازند و بازار بیش از پیش در رکود فرو رود.
تأثیر مکانیسم ماشه و جو روانی بازار
یکی از عوامل مهم تشدید رکود بازار، فضای روانی ناشی از مکانیسم ماشه عنوان میشود. فعالان بازار معتقدند روند افزایشی قیمت لپ تاپ از زمانی آغاز شد که تنها زمزمههایی از اجرای این مکانیسم به گوش میرسید.
این جو روانی باعث شد فروشندگان از بیم افزایش بیشتر قیمتها، کالاهای خود را با نرخهای بالاتر عرضه کنند و خریداران نیز در انتظار کاهش قیمتها دست نگه دارند؛ نتیجه این رفتار، کاهش شدید حجم معاملات در بازار دیجیتال بوده است.
مردم به خرید لپ تاپ استوک روی آوردند
با رشد قیمتها، بسیاری از خریداران از خرید لپ تاپ نو صرف نظر کردهاند. فروشندگان میگویند تقاضا برای لپ تاپهای کارکرده و استوک چند برابر شده است.
یکی از فعالان بازار میگوید:
«مردم الان دنبال دستگاههای ارزان و کارکرده هستند. حتی دانشجوها هم ترجیح میدن لپ تاپ دست دوم بخرن تا اینکه برای نو هزینه سنگینی بدن.»
کارشناسان حوزه فناوری اطلاعات معتقدند که کاهش قدرت خرید خانوار و رکود عمومی در بازار دیجیتال، موجب شده خرید لپ تاپ به یک کالای لوکس تبدیل شود. در حالی که تا چند سال پیش، لپ تاپ یکی از ملزومات آموزشی و کاری محسوب میشد، امروز برای بسیاری از خانوادهها از سبد خرید ضروری خارج شده است.
نظر کارشناسان درباره آینده بازار
سادینا آبایی، رئیس کمیسیون فناوری اطلاعات و ارتباطات اتاق بازرگانی ایران، در گفتوگویی اعلام کرد:
«در حال حاضر بازار لپ تاپ شرایط مطلوبی ندارد. افزایش نرخ دلار و نگرانیهای سیاسی تأثیر مستقیمی بر قیمت نهایی این کالا گذاشته است. لپ تاپ به عنوان یکی از ابزارهای اصلی کار و آموزش، افزایش قیمتش فشار زیادی به مصرفکننده وارد کرده است.»
او ادامه داد: «اگر نوسانات ارزی کنترل نشود، بازار دیجیتال وارد مرحلهای از رکود عمیقتر میشود. هم فروشندگان و هم واردکنندگان متضرر خواهند شد.»
چشمانداز آینده بازار دیجیتال ایران
تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که در صورت ادامه وضعیت فعلی، بازار فناوری ایران در آستانه رکود گسترده قرار دارد.
از سوی دیگر، کاهش واردات رسمی و افزایش هزینههای گمرکی باعث شده تأمین کالاهای دیجیتال با مشکل مواجه شود. در نتیجه، عرضه محدود و تقاضای پایین به همراه تورم ارزی، بازار را در وضعیت بلاتکلیفی نگه داشته است.
در چنین شرایطی، تنها راه برونرفت از بحران، ثبات نرخ ارز و حذف موانع واردات رسمی است تا بازار بتواند به تعادل برسد.
جمعبندی کوتاه
بازار لپ تاپ ایران با افزایش نرخ دلار، اجرای مکانیسم ماشه و کاهش قدرت خرید مردم وارد رکودی عمیق شده است.
قیمتها تا ۳۰ درصد بالا رفته و خریداران به سمت لپ تاپهای کارکرده سوق یافتهاند.
کارشناسان هشدار میدهند که اگر نوسانات ارزی مهار نشود، بازار دیجیتال با رکود شدیدتری مواجه خواهد شد./فرارو
هیچ نظر! یکی از اولین.