نرخ رسمی جدید کالاهای اساسی – برگرفته از گزارش بازار هفتگی
به گزارش خبرمحور به نقل از ایران جیب، رصد هفتگی بازار کالاهای اساسی در هفته منتهی به ۲۴ مهرماه ۱۴۰۴ نشان میدهد که نوسان قیمتها همچنان ادامه دارد. با وجود ابلاغ قیمت مصوب تخم مرغ و گوشت مرغ، فاصله قابل توجهی میان نرخ رسمی و قیمت نهایی در بازار دیده میشود. این در حالی است که وزارت جهاد کشاورزی بر لزوم استفاده از ابزارهای قانونی برای کنترل قیمتها تأکید دارد، اما بازار مسیر دیگری را میپیماید.
غلامرضا نوری قزلجه، وزیر جهاد کشاورزی، در تازهترین جلسه کمیته حمایت از کسب و کار اعلام کرد: «کنترل قیمتها خواست عمومی جامعه است و باید از ظرفیتهای قانونی برای تنظیم بازار استفاده شود.» او تأکید کرد که لمس مشکلات مردم و واکنش عملی به آنها باید در اولویت تصمیمگیریها باشد.
تخم مرغ گرانتر از مصوب
بر اساس اعلام رسمی اتحادیه مرکزی مرغداران میهن، قیمت مصوب هر کیلوگرم تخم مرغ درب مرغداریها ۷۷ هزار تومان و نرخ مصرفکننده ۹۲ هزار تومان تعیین شده است. اما در واقعیت بازار، هر شانه تخم مرغ حدود دو کیلوگرم، بین ۱۹۰ تا ۲۱۰ هزار تومان به فروش میرسد.
در عمل، قیمت تمامشده هر کیلو تخم مرغ برای مغازهداران حدود ۹۷ هزار و ۵۰۰ تومان است. بنابراین سود نهایی در فروش خردهفروشی به ناچار بالاتر از نرخ مصوب میرود. به گفته فعالان بازار، افزایش هزینههای حملونقل، بستهبندی و اجاره واحدهای صنفی از دلایل این اختلاف قیمتی است.
در حالی که دولت تأکید دارد فروش تخم مرغ بالاتر از نرخ مصوب تخلف است، بسیاری از فروشندگان معتقدند که قیمت تعیینشده با واقعیت اقتصادی تولید و توزیع همخوانی ندارد. در نتیجه، تخم مرغ که یکی از اصلیترین اقلام سبد غذایی خانوار است، همچنان در صدر فهرست کالاهای پرحاشیه بازار قرار دارد.
نوسان در بازار گوشت قرمز و مرغ
در بخش گوشت قرمز نیز کاهش و افزایشهای مقطعی گزارش شده است. طبق اعلام وزارت جهاد کشاورزی، قرار است گوشت گوساله گرم وارداتی با نرخ کمتر از ۷۰۰ هزار تومان در فروشگاهها عرضه شود. در همین حال، قیمت گوشت بستهبندی داخلی حدود ۱۰۰ هزار تومان کاهش یافته که به گفته دبیر کمیسیون کشاورزی اتاق تعاون ایران، این موضوع ناشی از تسهیل واردات و رفع برخی موانع اداری بوده است.
با این حال، میانگین قیمت گوشت گوسفندی همچنان بین ۸۸۰ تا یکمیلیون و ۱۴۰ هزار تومان در نوسان است و گوشت گوساله نیز بین ۹۵۰ تا ۹۹۰ هزار تومان معامله میشود.
در بازار مرغ، قیمت مصوب هر کیلوگرم گوشت مرغ ۱۳۵ هزار و ۷۰۰ تومان و نرخ مرغ زنده ۸۷ هزار تومان تعیین شده است. اگرچه این قیمت در ظاهر ثابت مانده، اما در برخی مناطق کشور، گزارشهایی از فروش بالاتر از نرخ رسمی وجود دارد.
افزایش تدریجی قیمت چای، ماکارونی و تن ماهی
در هفته اخیر، بازار چای نیز از افزایش قیمت بینصیب نمانده است. قیمت چای خارجی بستهبندیشده در ایران از حدود ۵۷۴ هزار تومان برای هر نیمکیلو به ۶۴۰ هزار تومان رسیده است. فعالان صنفی میگویند دلیل این افزایش، نوسانات نرخ ارز و هزینههای واردات است.
در همین حال، قیمت ماکارونی ۷۰۰ گرمی که در اردیبهشت ۳۳ هزار تومان بود، پس از دو مرحله افزایش به ۴۷ هزار تومان رسیده است؛ یعنی رشد بیش از ۴۰ درصدی طی کمتر از شش ماه.
در مورد تن ماهی نیز افزایش قیمت حدود ۱۱ درصدی گزارش شده و هر قوطی تن ماهی ۱۸۰ گرمی ساده از ۱۰۸ هزار تومان به حدود ۱۲۰ هزار تومان رسیده است. به این ترتیب، کالاهای پرمصرف خانوار عملاً از ثبات قیمتی فاصله گرفتهاند.
میادین میوه و تره بار، گزینه ارزانتر
گزارش بانک مرکزی نشان میدهد که شهروندان در صورت خرید از میادین میوه و تره بار میتوانند برخی اقلام را با قیمت پایینتر تهیه کنند. بر اساس این گزارش، گوشت گوسفندی در میادین به طور میانگین ۲۵ درصد ارزانتر از فروشگاههای سطح شهر عرضه میشود. همین تفاوت برای گوشت گوساله ۱۶ درصد، گوشت مرغ ۱۷ درصد، تخم مرغ ۱۳ درصد، حبوبات ۲۵ درصد، برنج داخلی ۱۵ درصد، قند ۹ درصد و شکر ۷ درصد اعلام شده است.
با وجود این، دسترسی محدود برخی مناطق شهری به میادین و همچنین کمبود کالاهای تازه در ساعات پایانی روز، باعث میشود بخشی از خانوارها همچنان ناچار به خرید از فروشگاههای عادی باشند و از مزایای قیمت پایینتر بهرهمند نشوند.
ناهماهنگی میان سیاست و بازار
کارشناسان اقتصادی معتقدند علت اصلی تداوم نوسان قیمت کالاهای اساسی، ناهماهنگی میان سیاستهای تنظیم بازار و واقعیت زنجیره تولید است. قیمتگذاری دستوری در حالی انجام میشود که هزینههای تولید، حملونقل، انرژی و مواد اولیه پیوسته در حال افزایش است. نتیجه، فاصله میان نرخ مصوب و قیمت واقعی بازار است.
برخی تحلیلگران پیشنهاد میکنند دولت به جای قیمتگذاری مستقیم، از ابزارهایی مانند مالیات بر مازاد سود یا پرداخت یارانه مستقیم به مصرفکننده استفاده کند. این روش به حفظ تعادل میان عرضهکننده و خریدار کمک میکند و فشار اقتصادی بر واحدهای تولیدی را کاهش میدهد.
از سوی دیگر، افزایش نظارت بر توزیع کالا و مقابله با واسطهگری میتواند نقش مهمی در ثبات قیمتها داشته باشد. بسیاری از کارشناسان معتقدند نظارتهای پراکنده و غیرمتمرکز فعلی، امکان سوءاستفاده در مراحل مختلف توزیع را افزایش داده است.
جمعبندی کوتاه
با وجود تعیین قیمتهای مصوب برای کالاهای اساسی، فاصله میان نرخ رسمی و قیمت واقعی همچنان زیاد است. تخم مرغ، گوشت و چای از جمله اقلامی هستند که در مهرماه گرانتر از مصوب فروخته میشوند. کارشناسان میگویند تا زمانی که سیاست قیمتگذاری با واقعیت بازار هماهنگ نشود، ثبات قیمتی پایدار نخواهد بود.
هیچ نظر! یکی از اولین.