روزنامه رسمی دولت اعتراف کرد | چرا طلا صعود و بورس سقوط کرد؟

به گزارش خبرمحور به نقل از اقتصاد نیوز، بازارهای مالی ایران طی یک هفته گذشته شاهد نوسانات شدید بوده‌اند. بورس تهران با وجود تلاش برای جذب سرمایه و رشد شرکت‌ها، همچنان تحت فشار سیاست‌های نادرست ارزی قرار دارد، در حالی که بازار ارز و طلا با کوچک‌ترین محرک‌ها بیش از ۵ درصد افزایش را تجربه کرده است.

ریشه نابرابری؛ سیاست ارز چندنرخی

ریشه اصلی این وضعیت به ادامه سیاست اشتباه ارز چندنرخی بازمی‌گردد. نظام ارزی چندنرخی با ایجاد رانت و صف‌های دریافت ارز، آسیب‌های چندجانبه‌ای به اقتصاد کشور وارد کرده است:

1. انحراف سرمایه از تولید واقعی: سرمایه‌ها به جای هدایت به سمت تولید و فعالیت‌های مولد، به سمت دریافت رانت ارزی سوق داده شده‌اند.

2. ناتوانی در مهار تورم: هدف ظاهری کنترل تورم با ارز چندنرخی محقق نشده و در عمل تورم ماهانه مهر به بیش از ۵ درصد رسید.

3. اثر بر شرکت‌های بورسی: شرکت‌هایی که درآمد ارزی خود را با نرخ دستوری محاسبه می‌کنند، نمی‌توانند به رشد واقعی سودآوری دست یابند.

4. فشار بر بازار غیررسمی ارز و طلا: اختصاص ارز ارزان به گروه‌های خاص باعث شده فشار نقدینگی به بازار آزاد منتقل و قیمت دلار و سکه افزایش یابد.

5. افزایش نرخ بهره بانکی: کمبود منابع نقد در بانک‌ها و افزایش تقاضای پول باعث افزایش نرخ بهره شده است، که بستر را برای سفته‌بازی فراهم کرده است.

به بیان ساده، یک سیاست اشتباه هم رونق بورس را ربوده و هم بازار ارز، طلا و نرخ بهره را به جای تولید به سمت سفته‌بازی سوق داده است.

تأثیر سیاست ارزی بر بورس تهران

در بورس تهران، شکاف بین ارز رسمی و بازار آزاد باعث شده بسیاری از شرکت‌ها نتوانند درآمد واقعی خود را شناسایی کنند. به عبارت دیگر، نوسانات ارزی و فاصله نرخ‌ها با واقعیت، رشد سودآوری شرکت‌ها و ارزآوری آنها را محدود کرده است. این موضوع سبب شده سرمایه‌گذاران به جای ورود به بازار سهام، به دنبال سود سریع از بازار ارز و طلا باشند.

بازار ارز و طلا؛ سفته‌بازی در اوج

در هفته گذشته، دلار و سکه به دلیل فشار نقدینگی و رانت ارزی با افزایش بیش از ۵ درصدی مواجه شدند. کارشناسان اقتصادی معتقدند که این نوسانات کوتاه‌مدت، ناشی از سیاست‌های نادرست است که منابع کشور را از تولید به سمت سفته‌بازی سوق می‌دهد.

جدول نوسانات هفتگی بازار ارز و طلا

این جدول نشان می‌دهد که هرگونه تحرک اقتصادی یا سیاسی، تأثیر مستقیم و فوری بر بازار غیررسمی دارد و رشد بورس را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

راهکارها و خروج از بحران

کارشناسان اقتصادی معتقدند تنها راه رهایی از این وضعیت، اصلاح سیاست ارزی و حذف رانت است. اجرای یک نظام یک‌نرخی و شفاف می‌تواند:

• سرمایه‌ها را به تولید و فعالیت‌های مولد بازگرداند

• فشار نقدینگی را کاهش دهد

• نوسانات بازار ارز و طلا را کنترل کند

• شرایط برای رشد بورس و هدایت سرمایه به بخش واقعی اقتصاد فراهم شود

همچنین اصلاح نرخ بهره و تأمین منابع بانک‌ها بدون وابستگی به رانت ارزی، می‌تواند مسیر را برای رونق اقتصاد کشور هموار کند.

جمع‌بندی کوتاه

نظام ارزی چندنرخی با ایجاد رانت و فشار نقدینگی، بورس تهران را زمین‌گیر کرده و بازار ارز و طلا را به سمت سفته‌بازی هدایت کرده است. تنها راه اصلاح، ایجاد سیاست شفاف و یک‌نرخی ارز، هدایت سرمایه به تولید و کاهش نوسانات بازارهای مالی است.