هشدار سنگین درباره بازار شب عید کفش کمبود جدی شد

به گزارش خبرمحور به نقل از تسنیم، صنعت کفش در ایران در حالی یکی از مهم ترین صنایع اشتغال زا و مادر کشور محسوب می شود که این روزها بیش از هر زمان دیگری با موج تازه ای از بحران های ساختاری و تصمیم های اشتباه روبه رو شده است. بسیاری از فعالان این حوزه معتقدند ظرفیت واقعی تولید کفش در ایران چند برابر وضع فعلی است و اگر موانع موجود برداشته شود، این صنعت می تواند هم در حوزه صادرات و هم در تأمین نیاز داخلی نقش استراتژیک ایفا کند.

با این حال، شرایط فعلی به گونه ای پیش رفته که نه تنها حمایتی از تولید صورت نگرفته، بلکه سدهای تازه ای نیز بر سر راه تولید ایجاد شده است؛ از بحران تخصیص ارز گرفته تا ممنوعیت های ناگهانی وارداتی. این مجموعه از مشکلات، بسیاری از کارگاه ها را به مرز تعطیلی کشانده و زنجیره تأمین کفش را به شدت مختل کرده است.

بحران تخصیص ارز؛ وقتی صف های چندماهه تولید را متوقف می کند

یکی از جدی ترین چالش های صنعت کفش در ماه های اخیر، روند پیچیده و طولانی تخصیص ارز است. تولیدکنندگان می گویند طی یک سال گذشته نه تنها فرایند تخصیص ارز تسهیل نشده، بلکه با سخت گیری های جدید، سهمیه بندی و محدودیت های شدیدتری هم مواجه شده اند.

این شرایط باعث شده بسیاری از تولیدکنندگان برای دریافت ارز در صف های چندماهه قرار بگیرند، در حالی که تولید بدون واردات مواد اولیه عملاً غیرممکن است.

به گفته فعالان صنعت کفش، حتی صادرکنندگانی که ارز حاصل از صادرات خود را به سیستم بانکی بازمی گردانند، نمی توانند به راحتی از آن برای واردات استفاده کنند و باید مراحل پیچیده و طولانی را پشت سر بگذارند. این موضوع در عمل بسیاری از خطوط تولید را نیمه تعطیل کرده است.

تولیدکنندگان می گویند بعضی از واحدها ماه هاست منتظر تخصیص مبلغی ساده برای واردات مواد اولیه هستند، اما هر بار با بهانه های جدید، نوبت آنها به تعویق می افتد. این وضعیت نه تنها روند تولید را مختل کرده، بلکه باعث افزایش شدید قیمت تمام شده و کاهش رقابت پذیری محصولات ایرانی در بازار شده است.

۶۰ درصد مواد اولیه کفش وارداتی است؛ توقف واردات یعنی توقف تولید

برآوردها نشان می دهد حدود 60 درصد زنجیره تأمین صنعت کفش ایران به صورت مستقیم وابسته به واردات است. بیش از هزار قلم کالا از جمله چرم مصنوعی، زیره، مواد شیمیایی، پارچه های تخصصی، ماشین آلات و یراق مورد نیاز تولید کفش از خارج کشور تأمین می شود.
این وابستگی گسترده باعث شده کوچک ترین اخلال در مسیر واردات، به سرعت کل صنعت را تحت تأثیر قرار دهد.

در ماه های اخیر، بسیاری از محموله های مواد اولیه در گمرک معطل مانده و اجازه ترخیص ندارند. برخی تولیدکنندگان می گویند محموله هایی که قرار بود ظرف چند هفته وارد کشور شود، حالا بیش از سه ماه پشت درهای گمرک خاک می خورد. این تأخیرها نه تنها هزینه های نگهداری کالا را بالا می برد، بلکه باعث توقف کامل خطوط تولید می شود.

تعدادی از تولیدکنندگان اعلام کرده اند که حتی برای تأمین اقلام بسیار ساده مانند نخ، چسب و یراق نیز با مشکل روبه رو هستند. این کمبودها باعث شده هزینه ها چندین برابر شود و قیمت تمام شده کفش به شدت افزایش یابد. نتیجه این شرایط، کاهش قدرت خرید مردم و رکود بازار است.

کمبود شدید چرم مصنوعی؛ بحرانی که کسی آن را جدی نمی گیرد

یکی از مهم ترین بحران های اخیر صنعت کفش مربوط به کمبود شدید چرم مصنوعی است. چرم مصنوعی یکی از مواد اولیه پایه در تولید انواع کفش چرم و اسپرت محسوب می شود و نبود آن عملاً روند تولید را مختل می کند.
با این حال، طی دو ماه گذشته واردات چرم مصنوعی با محدودیت های شدید مواجه شده و بسیاری از تولیدکنندگان هشدار داده اند که این تصمیم بدون بررسی کارشناسی اتخاذ شده است.

برخی مسئولان اعلام کرده اند که تولید داخلی چرم مصنوعی پاسخگوی نیاز کشور است، اما فعالان صنعت کفش نظر دیگری دارند. به گفته آنها:

• کیفیت چرم مصنوعی داخلی قابل مقایسه با نمونه های وارداتی نیست

• تنوع رنگ، طرح و ضخامت چرم داخلی بسیار محدود است

• قیمت چرم مصنوعی تولید داخل بالاتر از نمونه وارداتی است

• بخش زیادی از تولید داخلی صرف صنایع غیر کفش می شود

این موارد نشان می دهد ممنوعیت واردات چرم مصنوعی می تواند به بحران جدی و کمبود گسترده کالا در بازار منجر شود. بسیاری از تولیدکنندگان اعلام کرده اند که انبارهای آنها فقط برای چند هفته مواد اولیه دارد و اگر محدودیت ها ادامه یابد، تولید کفش به شدت کاهش پیدا خواهد کرد.

هشدار جدی درباره بازار شب عید؛ کفش در آستانه کمبود و افزایش قیمت

بازار شب عید مهم ترین فصل فروش کفش در ایران است و معمولاً بخش زیادی از درآمد سالانه تولیدکنندگان در همین بازه زمانی تأمین می شود. اما بحران واردات و کمبود مواد اولیه باعث شده فعالان صنعت درباره نابسامانی شدید بازار شب عید هشدار دهند.

به گفته تولیدکنندگان، اگر وضعیت فعلی تداوم داشته باشد بازار شب عید امسال با چند مشکل مهم روبه رو می شود:

• کمبود گسترده کفش در بازار

• افزایش شدید قیمت نهایی کفش

• کاهش قدرت خرید مردم

• افت فروش و رکود بازار

• تعطیلی تعدادی از کارگاه ها

برخی تولیدکنندگان تاکید می کنند که اگر مواد اولیه طی هفته های آینده تأمین نشود، هیچ شانسی برای افزایش تولید شب عید وجود ندارد و بازار با کمبود جدی مواجه خواهد شد. این هشدار از آن جهت اهمیت دارد که کفش یکی از کالاهای اساسی شب عید است و هرگونه اختلال در عرضه آن می تواند تبعات اقتصادی و اجتماعی گسترده ای داشته باشد.

جمع بندی کوتاه

صنعت کفش ایران در شرایطی با کمبود ارز، توقف واردات، محدودیت چرم مصنوعی و افزایش هزینه های تولید دست و پنجه نرم می کند که بازار شب عید نزدیک است و خطر کمبود و گرانی جدی شده است. تولیدکنندگان هشدار می دهند اگر تصمیم فوری گرفته نشود، موج تعطیلی کارگاه ها و نابسامانی شدید بازار قطعی خواهد بود.