خریداران بلاتکلیف ماندند؛ فروش جدید خودرو آغاز شد
مرحله دوم فروش خودروهای وارداتی از امروز آغاز شده است؛ اما در حالی که سامانه فروش مجدداً فعال شده، خریداران مرحله اول هنوز در انتظار تحویل خودروهای خود هستند و از پاسخگویی شرکتهای واردکننده و شفافیت وزارت صمت ناراضیاند.
بسیاری از متقاضیان میگویند از بهمن و اسفند ۱۴۰۳ تاکنون هیچ اطلاعی درباره وضعیت ثبتنام خود دریافت نکردهاند و نه خودرویی تحویل گرفتهاند و نه اطلاعیه رسمی درباره زمان تحویل منتشر شده است.
شکایت خریداران از تأخیر هفتماهه و بیپاسخماندن تماسها
یکی از خریداران که در اسفند پارسال برای خرید خودروی تویوتا ثبتنام کرده است، گفت:
- «یک میلیارد تومان پرداخت کردم اما بعد از هفت ماه هنوز هیچ پاسخی نگرفتهام. هیچ اطلاعیهای در سامانه نیست و شرکت هم پاسخ تماسها را نمیدهد.»
او افزود که چند بار به دفتر شرکت مراجعه کرده اما تنها پاسخ شنیده است: «در انتظار تخصیص سهمیه از گمرک باشید.»
این در حالی است که در همان زمان، وعده داده شده بود خودروها در بازه سه تا پنج ماهه تحویل داده میشوند. اکنون اما حتی لیست خودروهای ترخیصشده از گمرک نیز بهطور عمومی منتشر نشده است.
آغاز فروش جدید با تردید عمومی
با وجود این شرایط، سامانه یکپارچه فروش خودرو از امروز دوباره فعال شده و متقاضیان میتوانند با بلوکه کردن ۵۰۰ میلیون تومان در حسابهای خود، برای خرید خودروهای وارداتی جدید ثبتنام کنند.
اما تجربه تلخ دوره قبل باعث شده بسیاری از متقاضیان با تردید و بیاعتمادی به این مرحله نگاه کنند. بسیاری از کاربران در شبکههای اجتماعی نوشتهاند:
- «تا وقتی خودروهای مرحله قبل تحویل نشده، چرا باید مرحله جدید آغاز شود؟»
ابهام در صلاحیت شرکتهای واردکننده؛ بازی با اعتماد مردم
یکی از نقاط تاریک طرح واردات خودرو، فهرست طولانی شرکتهای واردکننده است. بر اساس آمار موجود، حدود ۷۴ شرکت برای واردات محصولات تویوتا مجوز گرفتهاند؛ اما مشخص نیست این شرکتها چه میزان سرمایه، زیرساخت خدمات پس از فروش یا تجربه واردات دارند.
کارشناسان صنعت خودرو معتقدند صدور بیضابطه مجوز برای دهها شرکت بدون ارزیابی دقیق، نهتنها کمکی به تنظیم بازار نکرده، بلکه باعث افزایش واسطهگری و ابهام در پاسخگویی به خریداران شده است.
به گفته کارشناسان، وقتی چند ده شرکت همزمان برای یک برند مشابه فعالیت میکنند، مسئولیتپذیری از بین میرود و هیچ نهادی پاسخگوی معوقات و تأخیرها نیست.
وزارت صمت در مظان ابهام
منتقدان عملکرد وزارت صمت میگویند پیش از آغاز مرحله دوم فروش، این وزارتخانه باید گزارشی شفاف از عملکرد مرحله اول ارائه میداد؛ از جمله:
-
تعداد خودروهای ترخیصشده
-
میزان خودروهای تحویلی به مشتریان
-
فهرست شرکتهای دارای مجوز معتبر
-
میزان معوقات و دلایل تأخیر
اما در عوض، وزارت صمت تنها به انتشار اطلاعیهای کلی درباره شروع ثبتنام جدید بسنده کرده است.
به گفته یک کارشناس اقتصادی، این رفتار نشان میدهد وزارت صمت بیشتر نقش مجری فروش را دارد تا ناظر بر اجرای دقیق طرح.
قیمتگذاریهای مبهم؛ پرداختهای کلان بدون اطمینان
در اطلاعیههای فروش جدید نیز، قیمت خودروها بهصورت «علیالحساب» اعلام شده است؛ به این معنا که خریداران باید مبالغ کلان پرداخت کنند، در حالی که قیمت نهایی خودرو هنوز مشخص نیست.
به گفته فعالان بازار، این روند موجب شده اعتماد عمومی به سامانه فروش خودروهای وارداتی کاهش یابد. خریداران میگویند در طرحهای قبلی نیز قیمتها پس از چند ماه تغییر کرد و مبلغ پرداختی آنان افزایش یافت.
یکی از متقاضیان اظهار کرد:
- «ما پول را کامل دادیم اما نه خودرو تحویل گرفتیم و نه میدانیم قیمت نهایی چقدر خواهد شد. این یعنی نه زمان مشخص داریم و نه شفافیت مالی.»
ضرورت نظارت و شفافیت در بازار وارداتیها
کارشناسان تأکید میکنند که وظیفه اصلی وزارت صمت در چنین طرحهایی، نظارت بر صلاحیت شرکتها و شفافسازی مراحل اجرا است، نه صرفاً برگزاری ثبتنامهای جدید.
به گفته آنان، اگر سازوکار نظارت دقیق نباشد، طرح واردات خودرو که قرار بود موجب رقابت و کاهش قیمتها شود، به بستری برای نارضایتی عمومی و بیاعتمادی به تصمیمات اقتصادی دولت تبدیل خواهد شد.
پیشنهاد کارشناسان شامل موارد زیر است:
-
ایجاد سامانه شفاف برای نمایش وضعیت هر شرکت واردکننده
-
اعلام تعداد خودروهای ترخیصشده، تحویلشده و معوق
-
انتشار گزارش ماهانه از عملکرد واردکنندگان
-
الزام شرکتها به پاسخگویی مستقیم به خریداران
شرکتهای بیپاسخ، مردم بلاتکلیف
در حال حاضر، بسیاری از خریداران دوره قبل میگویند نه شماره پیگیری دقیقی دارند، نه پشتیبانی تلفنی مؤثری. صفحات تماس شرکتها در سامانه نیز عمدتاً غیرفعال یا بدون پاسخ است.
یکی از متقاضیان نوشت:
- «به شرکت پیام دادم، گفتند منتظر اعلام گمرک باشید. سه ماه گذشت، هنوز همان جمله را تکرار میکنند. هیچ اطلاع دقیقی نداریم.»
این وضعیت باعث شده برخی از خریداران به فکر انصراف یا شکایت قانونی بیفتند، اما روند اداری طولانی و نامشخص بودن بازگشت وجه، بسیاری را از این کار منصرف کرده است.
نبود شفافیت در ترخیص خودروها
طبق آمارهای گمرک، از میان چند ده هزار خودرو ثبتنامشده، تنها بخشی از آنها ترخیص و وارد کشور شدهاند. با این حال، هنوز مشخص نیست چه تعداد خودرو در انبارها باقی مانده یا به کدام شرکتها اختصاص یافته است.
کارشناسان میگویند انتشار آمار دقیق واردات و تحویل میتواند اعتماد عمومی را بازگرداند و از شکلگیری شایعات در فضای مجازی جلوگیری کند.
وظیفه فراموششده وزارت صمت
براساس قانون، وزارت صمت موظف است همزمان با تسهیل واردات، بر صلاحیت و تعهد شرکتهای فعال نیز نظارت کند. اما آنچه در عمل دیده میشود، تمرکز بیش از حد بر فروشهای جدید و عدم ارائه گزارشهای شفاف از عملکرد دورههای قبلی است.
به گفته یکی از کارشناسان صنعت خودرو:
- «وقتی شرکتی حتی پاسخگوی هزار مشتری نیست، چطور مجوز فعالیت دوباره میگیرد؟ این یعنی ساختار نظارتی وزارت صمت نیازمند بازنگری جدی است.»
جمعبندی
مرحله دوم فروش خودروهای وارداتی در حالی آغاز شده که هنوز تکلیف خریداران مرحله قبل مشخص نیست. تأخیر در تحویل، قیمتگذاری مبهم و بیپاسخماندن تماسها، اعتماد عمومی را به شدت تضعیف کرده است.
کارشناسان میگویند تا زمانی که گزارش دقیق، نظارت واقعی و پاسخگویی شفاف در این طرحها نباشد، هر مرحله جدید نه نشانه پیشرفت، بلکه تکرار یک بیاعتمادی تازه خواهد بود./قدس
هیچ نظر! یکی از اولین.