چرخش مهره ای کلیدی در صفحه شطرنج سیاست ایران؛ علی لاریجانی دوباره در شعام
با صدور حکمی از سوی مسعود پزشکیان، رئیسجمهور و رئیس شورای عالی امنیت ملی، علی لاریجانی به سمت دبیری شورای عالی امنیت ملی منصوب شد و جایگزین علیاکبر احمدیان گردید. این انتصاب در عصر روز چهاردهم مردادماه ۱۴۰۴ انجام شد و واکنشهای گستردهای را در فضای سیاسی و رسانهای کشور به دنبال داشت.
علی لاریجانی از چهرههای باسابقه و پرنفوذ سپهر سیاست ایران محسوب میشود. او که طی دهههای اخیر در مناصب کلیدی حضور داشته، بار دیگر به یکی از حساسترین پستهای تصمیمسازی امنیتی کشور بازگشت.
نگاهی به سوابق و پیشینه خانوادگی
علی اردشیر لاریجانی در ۱۳ خرداد ۱۳۳۶ در شهر نجف به دنیا آمد. او فرزند آیتالله میرزا هاشم آملی، از مراجع تقلید شیعه است که برای تحصیل علوم دینی به نجف مهاجرت کرده بود. اصالت خانوادگی او به منطقه لاریجان آمل در استان مازندران بازمیگردد. لاریجانی دومین پسر یک خانواده هشتنفره است و برادرانش نیز همگی در سطوح بالای سیاسی و قضایی کشور حضور داشتهاند.
در سن ۲۰ سالگی، علی لاریجانی با فریده مطهری، دختر شهید آیتالله مرتضی مطهری ازدواج کرد. این زوج دارای چهار فرزند هستند: دو دختر به نامهای فاطمه و سارا و دو پسر به نامهای مرتضی و محمدرضا.
تحصیلات و تخصص علمی
لاریجانی دارای مدرک کارشناسی علوم کامپیوتر از دانشگاه صنعتی شریف است. همچنین تحصیلات خود را در رشته فلسفه در دانشگاه تهران تا مقطع دکتری ادامه داده و آثاری در حوزه فلسفه، بهویژه فلسفه کانت، منتشر کرده است. او همچنین به عنوان استاد دانشگاه، سالها در حوزههای مختلف تدریس داشته است.
آغاز فعالیتهای اجرایی و نظامی
در سال ۱۳۶۱، علی لاریجانی به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی پیوست و در جایگاههایی چون معاونت سپاه و جانشین رئیس ستاد کل سپاه فعالیت کرد. پس از آن، در وزارتخانههایی چون سپاه، کار، و پست و تلگراف و تلفن بهعنوان معاون پارلمانی مشغول به کار شد.
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
در دولت دوم آیتالله هاشمی رفسنجانی، پس از استعفای سیدمحمد خاتمی از وزارت ارشاد، لاریجانی برای مدت یک سال عهدهدار این وزارتخانه شد. حضور کوتاه اما اثرگذار او در این وزارتخانه، در مقطع مهمی از تاریخ فرهنگی کشور رقم خورد.
ریاست سازمان صدا و سیما
علی لاریجانی از سال ۱۳۷۲ تا ۱۳۸۳، به مدت بیش از یک دهه ریاست سازمان صدا و سیما را برعهده داشت. در این دوره، شبکههای متعدد از جمله شبکههای استانی، شبکه خبر، شبکه قرآن، العالم، الکوثر و جام جم تأسیس شد. همچنین تولید سریالهای تاریخی و مذهبی مانند «ولایت عشق» و «مریم مقدس» نیز از جمله اقدامات شاخص این دوره بود.
دبیری شورای عالی امنیت ملی در دوره نخست
لاریجانی پیش از این نیز تجربه دبیری شورای عالی امنیت ملی را در بازه زمانی ۲۴ مرداد ۱۳۸۴ تا ۲۸ مهر ۱۳۸۶ داشته است. در این مدت، او مسئول هدایت پرونده هستهای ایران بود. این مسئولیت با فراز و نشیبهایی همراه بود و در نهایت به دلیل اختلاف نظر با رئیسجمهور وقت، محمود احمدینژاد، از این سمت کنارهگیری کرد.
ریاست مجلس شورای اسلامی
در انتخابات دوره هشتم مجلس، علی لاریجانی بهعنوان نماینده مردم قم به مجلس شورای اسلامی راه یافت. او سه دوره متوالی در مجالس هشتم، نهم و دهم ریاست قوه مقننه را بر عهده داشت. در این بازه ۱۲ ساله (از ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۹)، لاریجانی نقش مؤثری در تصویب قوانین کلیدی از جمله برجام داشت.
حضور در مجمع تشخیص و نقش مشاورهای
پس از پایان دوره ریاست در مجلس، لاریجانی با حکم مقام معظم رهبری، بهعنوان مشاور رهبری و عضو حقیقی مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب شد. در این جایگاه، او در پیگیری برخی از مهمترین پروندههای راهبردی کشور، از جمله قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین، ایفای نقش کرد.
فعالیت در بحرانهای منطقهای
در جریان جنگ ۱۲ روزه اخیر و تنشهای منطقهای، لاریجانی بار دیگر بهعنوان چهرهای راهبردی به میدان آمد. سفر مهم و استراتژیک او به مسکو و دیدار با ولادیمیر پوتین در کاخ کرملین، یکی از نقاط عطف فعالیتهای اخیر او محسوب میشود. تصاویر این دیدار به طور غیرمعمول در رسانههای روسی و بینالمللی منتشر شد و به تأثیرگذاری دیپلماتیک این چهره سیاسی اشاره داشت.
بازگشت به دبیری شورای عالی امنیت ملی
اکنون با صدور حکم جدید از سوی رئیسجمهور مسعود پزشکیان، علی لاریجانی بار دیگر به دبیری شورای عالی امنیت ملی منصوب شده است. این بازگشت، گویای نقش محوری لاریجانی در تصمیمسازیهای کلان امنیتی و راهبردی کشور است. حضور او در این جایگاه، با توجه به سابقه پیشین، حاکی از ادامه مسیر حرفهای یکی از تأثیرگذارترین سیاستمداران جمهوری اسلامی است.
این انتصاب در شرایطی انجام شده که منطقه با بحرانهای پیچیدهای مواجه است و چهرهای باتجربه و مسلط به امور دیپلماتیک و امنیتی، در این پست کلیدی میتواند نقشآفرینی مؤثری داشته باشد./مهر
هیچ نظر! یکی از اولین.