قیمت بنزین در جایگاهها بالا رفت؛ لاکچریها دیگر یارانه نمیگیرند
به گزارش خبرمحور به نقل از ایسنا، پس از سالها بحث و گمانه زنی درباره ضرورت اصلاح قیمت بنزین، دولت سرانجام با مصوبه هیئت وزیران، گام عملی خود را برداشت و نرخ جدیدی برای بنزین مازاد تعیین کرد. بر اساس این مصوبه، استفاده از کارت اضطراری جایگاه ها برای مصرف فراتر از سهمیه، از بامداد شنبه ۲۲ آذر با قیمت ۵۰۰۰ تومان انجام می شود. این تصمیم اگرچه به صورت رسمی به عنوان افزایش عمومی قیمت بنزین معرفی نشده، اما در عمل یک تغییر مهم در ساز و کار توزیع سوخت محسوب می شود که می تواند پیامدهای اقتصادی و اجتماعی قابل توجهی به همراه داشته باشد.
دولت اعلام کرده که هدف اصلی این طرح، کنترل مصرف، جلوگیری از سوء استفاده از کارت های جایگاه و هدفمند کردن یارانه سوخت است. با این حال، بررسی دقیق تر جزئیات نشان می دهد که برخی گروه ها بیش از دیگران تحت تاثیر قرار خواهند گرفت و برخی دیگر عملا تغییری در الگوی مصرف خود احساس نخواهند کرد.
در حال حاضر هر خودروی بنزینی شخصی دارای ۶۰ لیتر سهمیه بنزین ۱۵۰۰ تومانی و ۱۰۰ لیتر سهمیه بنزین ۳۰۰۰ تومانی است. این سهمیه ها بدون تغییر باقی مانده اند و استفاده از آنها تنها با کارت سوخت شخصی امکان پذیر است. به بیان دیگر، کارت جایگاه دیگر امکان استفاده از بنزین یارانه ای را ندارد و فقط برای مصرف آزاد با نرخ ۵۰۰۰ تومان فعال خواهد بود.
این موضوع باعث شده تا دارندگان خودروهایی که کارت سوخت شخصی ندارند یا کارت آنها مسدود یا مفقود شده است، عملا ناچار به خرید بنزین گران تر شوند. همین مسئله یکی از اصلی ترین انتقادها به طرح جدید محسوب می شود؛ چرا که فشار هزینه ای آن به صورت غیرمستقیم بر بخشی از شهروندان وارد خواهد شد.
دولت تاکید دارد که حدود ۸۰ درصد مردم، مصرفی کمتر از مجموع ۱۶۰ لیتر سهمیه ماهانه دارند و بنابراین عملا افزایش قیمت بنزین تاثیری بر زندگی روزمره آنها نخواهد گذاشت. اما تجربه سالهای گذشته نشان داده که تغییر در قیمت سوخت، حتی اگر مستقیم نباشد، می تواند از طریق افزایش هزینه حمل و نقل، خدمات و کالاها به تورم عمومی دامن بزند.
کارت جایگاه ۵۰۰۰ تومانی چه نقشی در طرح جدید دارد
یکی از مهم ترین محورهای طرح جدید بنزینی، حذف نقش کارت جایگاه در توزیع بنزین یارانه ای است. تا پیش از این، بسیاری از رانندگان از کارت جایگاه برای دریافت بنزین ۳۰۰۰ تومانی استفاده می کردند. اما با اجرای مصوبه جدید، کارت جایگاه تنها برای نرخ سوم یعنی ۵۰۰۰ تومان فعال است.
به گفته مسئولان وزارت نفت، این اقدام برای جلوگیری از قاچاق سوخت و مدیریت بهتر مصرف انجام شده است. کارت جایگاه در سالهای اخیر به یکی از نقاط ضعف سیستم سوخت کشور تبدیل شده بود و امکان سوء استفاده گسترده را فراهم می کرد. با این حال، کارشناسان معتقدند حذف تدریجی کارت جایگاه بدون فراهم کردن زیرساخت جایگزین، می تواند نارضایتی عمومی ایجاد کند.
از سوی دیگر، وزارت نفت اعلام کرده که نرخ سوم بنزین به صورت فصلی بازبینی و اعلام خواهد شد. این موضوع نگرانی هایی را درباره احتمال افزایش مجدد قیمت بنزین در ماههای آینده به وجود آورده است؛ هرچند دولت فعلا هرگونه برنامه برای افزایش نرخ های سهمیه ای را رد می کند.
تغییر مهم برای خودروهای وارداتی و مناطق آزاد
بر اساس مصوبه جدید، سهمیه بنزین خودروهای وارداتی و خودروهای مناطق آزاد به طور کامل حذف شده است. این خودروها از نیمه آذرماه تنها می توانند با نرخ ۵۰۰۰ تومان سوخت گیری کنند. این تصمیم بیش از همه مالکان خودروهای لوکس و وارداتی را هدف قرار داده و از دید دولت، اقدامی در راستای عدالت یارانه ای محسوب می شود.
در کنار این موضوع، سهمیه دوم خودروهای سی ان جی سوز نیز از ابتدای بهمن ماه نصف خواهد شد. این اقدام می تواند صاحبان این خودروها را به استفاده بیشتر از گاز طبیعی تشویق کند، اما در عین حال هزینه سوخت آنها را در صورت نیاز به بنزین افزایش می دهد.
اصلاح مصوبه و بازگشت سهمیه برای خودروهای صفر داخلی
یکی از جنجالی ترین بخش های مصوبه اولیه، حذف سهمیه بنزین خودروهای صفر کیلومتر بود که واکنش های زیادی را به دنبال داشت. در نهایت دولت با اصلاح این مصوبه اعلام کرد خودروهای صفر تولید داخل که قیمت کارخانه ای آنها کمتر از یک میلیارد تومان است، مشمول دریافت سهمیه بنزین خواهند شد.
طبق این اصلاحیه، منظور از خودروهای نو شماره، خودروهای سواری شخصی داخلی است که سند آنها برای نخستین بار صادر شده و کشور سازنده ایران در سند درج شده باشد. این تصمیم تا حدی از نگرانی خریداران خودروهای داخلی کاست، اما همچنان ابهام هایی درباره نحوه اجرای دقیق آن وجود دارد.
سهمیه ویژه تاکسی های اینترنتی
یکی از بخش های مهم و کمتر مورد توجه طرح جدید بنزینی، اختصاص سهمیه مازاد برای تاکسی های اینترنتی است. بر اساس اعلام رسمی، سقف سهمیه سوخت برای خودروهای بنزینی فعال در سکوهای اینترنتی، ۲۰۰ لیتر در ماه علاوه بر سهمیه های معمول تعیین شده است. برای خودروهای دوگانه سوز نیز ۹۵ لیتر سهمیه مازاد در نظر گرفته شده است.
محاسبه پیمایش از کیلومتر اول هر ماه آغاز می شود و تمامی کاربران فعال در این سکوها مشمول دریافت سهمیه خواهند شد. نکته قابل توجه این است که سکوهای اینترنتی متعهد شده اند افزایش قیمت سوخت باعث افزایش نرخ سفرها نشود؛ موضوعی که تحقق آن در عمل با تردیدهایی همراه است.
خوداظهاری مالکان چند خودرو چگونه انجام می شود
همزمان با اجرای طرح جدید، سامانه اینترنتی خوداظهاری مالکان چند خودرو فعال شده است. این سامانه به مدت یک ماه در دسترس قرار دارد و مالکان باید یکی از خودروهای خود را برای دریافت سهمیه بنزین انتخاب کنند.
در صورتی که مالک در این بازه زمانی اقدامی انجام ندهد، کارت سوختی که بیشترین تراکنش را در سه ماه گذشته داشته باشد، به طور خودکار به عنوان کارت دارای سهمیه نرخ اول و دوم انتخاب می شود و سهمیه سایر کارت ها حذف خواهد شد. این ساز و کار با هدف ج
لوگیری از انباشت سهمیه در اختیار یک فرد طراحی شده، اما اجرای آن نیازمند اطلاع رسانی گسترده و شفاف است.
جمع بندی
افزایش قیمت بنزین به ۵۰۰۰ تومان اگرچه به صورت رسمی افزایش عمومی قیمت سوخت نیست، اما یک تغییر مهم در سیاست سوختی کشور محسوب می شود. تمرکز این طرح بر مصرف مازاد و حذف کارت جایگاه است، اما پیامدهای غیرمستقیم آن می تواند بخش های مختلف جامعه را تحت تاثیر قرار دهد. موفقیت این سیاست بیش از هر چیز به شفافیت اجرا، اعتماد عمومی و کنترل اثرات تورمی آن وابسته خواهد بود.
هیچ نظر! یکی از اولین.