همکاری ایران و چین برای توسعه برنج پرمحصول آغاز شد
با تشدید تغییرات اقلیمی در سالهای اخیر و کاهش منابع آبی کشور، تولید برنج در ایران بیش از هر زمان دیگری نیازمند توسعه فناوریهای نوین و ارقام مقاوم به خشکی است. در همین راستا سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی اعلام کرده که چند طرح مهم در حوزه اصلاح و تولید برنج را در دستور کار قرار داده و بخشی از این برنامهها با همکاری مستقیم چین اجرا میشود. این اقدامات قرار است در نهایت زمینه خودکفایی ایران در تولید برنج را فراهم کند.
غلامرضا گلمحمدی معاون وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی در توضیح آخرین دستاوردهای این حوزه گفت: «برخی ارقام جدید برنج مقاوم به خشکی سال گذشته معرفی شد و امسال همان رقم در سطح هزار هکتار کشت شده است.» به گفته او، معرفی ارقام تازه تنها بخشی از برنامه گسترده وزارت جهاد برای ارتقای تولید داخلی است.
معاون وزیر جهاد کشاورزی تاکید کرد که در سال جاری دو رقم جدید برنج مقاوم به تنشهای خشکی و تغییرات اقلیمی معرفی خواهد شد؛ موضوعی که میتواند تحول بزرگی در مدیریت آب در بخش کشاورزی ایجاد کند. گلمحمدی همچنین با اشاره به همکاری مشترک ایران و چین افزود: «وزیر جهاد کشاورزی تفاهمنامهای با چین امضا کرده و چند اقدام اساسی در چارچوب این تفاهمنامه در حال اجراست.»
مرکز تحقیقات مشترک برنج ایران و چین؛ گام مهم برای توسعه ارقام هیبرید
یکی از مهمترین بخشهای این همکاری، ایجاد مرکز تحقیقات مشترک برنج ایران و چین است؛ مرکزی که به گفته گلمحمدی با هدف توسعه ارقام هیبرید و مقاوم به خشکی تاسیس میشود و قرار است ارقامی با عملکرد بیش از 6 تن در هکتار تولید کند. این آمار در مقایسه با متوسط عملکرد برخی مناطق کشور افزایش چشمگیری خواهد بود.
چین یکی از پیشرفتهترین کشورها در زمینه تولید برنج هیبرید است و دستاوردهای آن در افزایش راندمان تولید در سطح جهانی مشهور است. بر همین اساس ایران امیدوار است با انتقال دانش روز از چین، روند اصلاح ارقام جدید را تسریع کند.
معاون وزیر جهاد کشاورزی در توضیح جزئیات این همکاری گفت: «قرار است چینیها لیست ارقام خود را برای ما ارسال کنند تا تیمهای تحقیقاتی ایران سازگاری این ارقام را با شرایط اقلیمی کشور بررسی کنند. در صورت تایید، این ارقام وارد چرخه کشت ایران میشوند.»
اعزام محققان جوان ایرانی به چین برای آموزش اصلاح مولکولی
در ادامه همکاریهای علمی ایران و چین، دو محقق جوان ایرانی نیز قرار است برای دورهای یک ساله به چین فرستاده شوند. این محققان در بزرگترین مراکز تخصصی برنج جهان آموزش خواهند دید. گلمحمدی اعلام کرد: «این محققان آخرین روشهای اصلاح مولکولی در حوزه برنج هیبرید را مطالعه و یادگیری میکنند و هزینه این دوره کاملا توسط چین پرداخت خواهد شد.»
به گفته او اعزام این دو محقق تا پایان سال انجام میشود و پس از بازگشت، آنها به عنوان نیروهای متخصص در فرآیند اصلاح و توسعه ارقام جدید برنج در ایران فعالیت میکنند. این اقدام میتواند بخشی از شکاف علمی میان ایران و کشورهای پیشرو در حوزه اصلاح برنج را کاهش دهد.
کشت ارقام پرمحصول؛ استراتژی اصلی برای کاهش وابستگی به واردات
یکی دیگر از بخشهای مهم برنامههای سازمان تحقیقات کشاورزی، افزایش تولید ارقام پرمحصول است. گلمحمدی در این باره گفت: «تمام ارقامی که تولید میکنیم با در نظر گرفتن مصرف آب انتخاب میشوند. هدف ما تولید برنج پرمحصول و سازگار با اقلیم ایران است تا با قیمت مناسب به دست مصرفکننده برسد.»
او تاکید کرد: «سیاست ما این نیست که فقط به سمت ارقام کیفی برویم زیرا عملکرد آنها پایین است. سیاست اصلی ما تولید ارقام پرمحصول همراه با کیفیت بالا و حتی بالاتر از بهترین ارقام وارداتی است.»
این سیاست با توجه به میزان مصرف برنج در کشور و حجم بالای واردات در سالهای اخیر اهمیت زیادی دارد. ایران سالانه میلیونها تن برنج خارجی وارد میکند و این موضوع هزینههای ارزی زیادی ایجاد میکند. بر همین اساس، افزایش عملکرد در واحد سطح و توسعه ارقام مقاوم به خشکی میتواند بخشی از نیاز داخلی را تامین کند.
هدفگذاری برای خودکفایی 90 درصدی در پایان برنامه
گلمحمدی اعلام کرد که یکی از طرحهای مهم سازمان تحقیقات، بررسی و توسعه نمونههای برنج چندساله است؛ برنجهایی که نیاز به کشت سالانه ندارند و میتوانند هزینه تولید و مصرف آب را به شکل چشمگیری کاهش دهند.
او گفت: «هدف ما این است که در پایان برنامه پنجساله به خودکفایی 90 درصدی در تولید برنج برسیم.» دستیابی به این هدف نیازمند اصلاح چندین رقم جدید و تطبیق آنها با شرایط همه استانهای برنجخیز کشور از جمله مازندران، گیلان، گلستان و خوزستان است.
در حال حاضر بخش مهمی از هزینههای تولید برنج در ایران مربوط به نیاز این محصول به آب فراوان است. هر رقمی که بتواند نیاز آبی را کاهش دهد یا عملکرد بیشتری ارائه کند، قدم بزرگی در مسیر امنیت غذایی کشور محسوب میشود.
زمان عرضه ارقام مشترک ایران و چین به بازار
در پاسخ به سوالی درباره زمان عرضه ارقام تولیدی مشترک با چین، معاون وزیر جهاد کشاورزی گفت: «مطالعات و کشت آزمایشی ارقام شروع شده است اما اصلاح رقم یک فرآیند چند ساله است و نمیتوان انتظار داشت این ارقام به زودی وارد بازار شوند.»
او تأکید کرد: «مهم این است که از برخی ارقام اصلاحشده در حال بهرهبرداری هستیم و امیدواریم تا پایان برنامه بتوانیم به ارقام جدید و پایدار دست پیدا کنیم.»
به این ترتیب، حتی اگر ارقام مشترک ایران و چین زودتر از موعد وارد بازار نشوند، روند اصلاح و توسعه آنها در حال انجام است و نتایج آن در سالهای آینده بر تولید ملی اثر خواهد گذاشت.
جمعبندی
بر اساس برنامههای اعلامشده، ایران در مسیر یک جهش بزرگ در حوزه تولید برنج قرار گرفته است. معرفی دو رقم جدید مقاوم به خشکی، تاسیس مرکز تحقیقات مشترک با چین، اعزام محققان ایرانی و تمرکز بر تولید ارقام پرمحصول میتواند وابستگی کشور به واردات را کاهش دهد. اگر این برنامهها طبق زمانبندی اجرا شود، دستیابی به خودکفایی 90 درصدی در تولید برنج بیش از هر زمان دیگری قابل تحقق خواهد بود.
هیچ نظر! یکی از اولین.