زمان دقیق پرداخت یارانه نقدی مرداد اعلام شد
روند پرداخت یارانهها در مردادماه ۱۴۰۴ نشان میدهد که برخلاف ماه گذشته، تاکنون خبری از اجرای مرحله چهارم طرح کالابرگ الکترونیکی نیست. در نتیجه، تنها پرداخت یارانه نقدی به خانوارها قطعی شده است. این تصمیم در حالی اتخاذ شده که در تیرماه مرحله سوم کالابرگ با هدف حمایت از دهکهای درآمدی پایین اجرایی شده بود.
در مرحله سوم طرح کالابرگ الکترونیکی که در تیرماه اجرا شد، دولت برای دهکهای اول تا سوم مبلغ ۵۰۰ هزار تومان و برای دهکهای چهارم تا هفتم مبلغ ۳۵۰ هزار تومان اعتبار خرید غیرنقدی اختصاص داد. این اعتبارها به صورت کالابرگ در کارتهای سرپرستان خانوار شارژ شد تا امکان خرید اقلام اساسی از فروشگاههای منتخب برای خانوارهای مشمول فراهم شود.
طرح کالابرگ الکترونیکی به عنوان یکی از سیاستهای حمایتی دولت سیزدهم معرفی شده و با هدف هدایت هدفمندتر منابع یارانهای به سمت دهکهای پایینتر طراحی شده است. با این حال، به نظر میرسد اجرای مرحله جدید این طرح در مردادماه یا به تعویق افتاده یا در حال بازنگری است؛ چرا که تاکنون هیچ اعتبار کالابرگی برای خانوارها در نظر گرفته نشده است.
بر اساس اعلام منابع رسمی، در مردادماه تنها یارانه نقدی ماهانه برای خانوارها پرداخت خواهد شد. طبق برنامه زمانبندی اعلام شده، یارانه نقدی دهکهای اول تا سوم به مبلغ ۴۰۰ هزار تومان به ازای هر نفر در تاریخ ۲۵ مرداد ۱۴۰۴ به حساب سرپرستان خانوار واریز خواهد شد. همچنین یارانه نقدی دهکهای چهارم تا نهم نیز با مبلغ ۳۰۰ هزار تومان برای هر نفر، در تاریخ ۳۱ مرداد ۱۴۰۴ پرداخت میشود.
مبالغ مذکور از اردیبهشت ۱۴۰۱ تاکنون بدون تغییر باقی ماندهاند و بهرغم نوسانات تورمی و افزایش قیمت کالاهای اساسی، میزان یارانهها ثابت مانده است. این در حالی است که طی این مدت، نرخ تورم در بخش خوراکیها و کالاهای ضروری رشد قابلتوجهی را تجربه کرده و قدرت خرید خانوارهای دهکهای پایین کاهش یافته است.
از سوی دیگر، مجلس شورای اسلامی در قالب قانون بودجه ۱۴۰۴ دولت را موظف کرده است که یارانه دهکهای هشتم و نهم را حذف کند. بر اساس این تکلیف قانونی، منابع حاصل از حذف یارانه این دهکها باید به دهکهای پایینتر تخصیص یابد تا بهبود معیشت این خانوارها در اولویت قرار گیرد.
با این حال، هنوز اطلاعات دقیقی از زمان حذف این یارانهها یا نحوه تخصیص منابع حاصل از آن منتشر نشده است. برخی گمانهزنیها حاکی از آن است که دولت بهدلیل ملاحظات اجتماعی و تورم موجود، در حال بررسی زمان مناسب برای اجرای این بخش از قانون است.
کارشناسان اقتصادی معتقدند ثبات طولانیمدت مبلغ یارانهها، اثرگذاری این حمایتها را کاهش داده است. از اردیبهشت ۱۴۰۱ تاکنون، افزایش قابلتوجهی در هزینههای خانوار بهویژه در حوزه خوراک، مسکن، بهداشت و آموزش اتفاق افتاده اما مبلغ یارانه نقدی تغییری نداشته و همین امر سبب شده تا ارزش واقعی یارانه دریافتی خانوارها به شکل محسوسی کاهش یابد.
بررسیها همچنین نشان میدهد که ادامهدار شدن طرح کالابرگ بدون بروزرسانی و تخصیصهای منظم، میتواند اعتماد عمومی به این طرح را کاهش دهد. اگرچه اجرای مرحله سوم در تیرماه گامی در جهت حمایت از معیشت دهکهای پایین بود، اما توقف آن در مردادماه بدون اعلام شفاف دلیل، میتواند نشانهای از چالشهای اجرایی یا تأمین منابع مالی تلقی شود.
در این میان، برخی تحلیلگران پیشنهاد کردهاند که دولت برای ارتقای کارایی سیاستهای حمایتی، به جای پرداختهای یکنواخت و عمومی، سراغ مدلهای حمایت مشروط و هدفمندتر برود. از جمله پیشنهادات مطرحشده، اتصال پرداخت یارانه به وضعیت اشتغال، تحصیل فرزندان، یا سلامت خانوارهاست تا انگیزه برای بهبود شاخصهای اجتماعی در کنار حمایت مالی افزایش یابد.
در حوزه قیمت ارزهای دیجیتال نیز قیمت تتر امروز به ۹۲,۳۳۰ تومان رسیده است. اگرچه این موضوع ارتباط مستقیم با یارانهها ندارد، اما نشان میدهد که نرخ ارز در بازار آزاد همچنان نوسان دارد و شاخصهای اقتصادی متعددی در وضعیت شکننده قرار دارند. این نوسانات ارزی نیز تأثیر غیرمستقیمی بر هزینه معیشت و قیمت کالاهای وارداتی دارد که یارانهها قرار است بخشی از این فشار را جبران کنند.
در مجموع، با توجه به عدم اجرای مرحله جدید کالابرگ در مردادماه، خانوارها باید تنها روی دریافت یارانه نقدی ماهانه حساب باز کنند. با نزدیک شدن به زمانهای پرداخت، انتظار میرود دولت در خصوص آینده طرح کالابرگ و نحوه اجرای مصوبه حذف یارانه دهکهای بالا شفافسازی کند./اقتصاد آنلاین
هیچ نظر! یکی از اولین.