شوک به بازماندگان تامین اجتماعی؛ حق اولاد حذف شد!
موج تازهای از اعتراض بازنشستگان و بازماندگان مستمریبگیر تأمین اجتماعی در روزهای اخیر شکل گرفته است. گروهی از مستمریبگیران در تماس با رسانهها اعلام کردهاند که حق اولاد شهریور و مهرماه برای آنان واریز نشده و این موضوع نگرانی گستردهای میان خانوادههای بازمانده بهویژه دختران تحت پوشش ایجاد کرده است.
یکی از مستمریبگیران در گفتوگو با خبرنگار ما گفت:
- «برای پیگیری موضوع به شعبه تأمین اجتماعی مراجعه کردم. صراحتاً گفتند حق اولاد دختران بازمانده قطع شده و در مهرماه هیچ مبلغی بابت این مورد پرداخت نخواهد شد.»
این در حالی است که طی ماههای گذشته مسئولان تأمین اجتماعی و وزارت کار بارها از ادامه پرداخت منظم مستمریها و مزایای جانبی سخن گفته بودند، اما حالا قطع یکی از مزایای ثابت یعنی حق اولاد، بازماندگان را شوکه کرده است.
تأمین اجتماعی: حق اولاد دختران بازمانده متوقف شده است
گزارشهای میدانی نشان میدهد در بیشتر شعب تأمین اجتماعی، حق اولاد برای فرزندان پسر همچنان برقرار است، اما پرداخت برای دختران متوقف شده. در پاسخ به مراجعه حضوری بازماندگان، کارکنان سازمان گفتهاند:
- «بر اساس بخشنامه جدید، پرداخت حق اولاد به دختران بازمانده حذف شده است و فعلاً برنامهای برای واریز مجدد وجود ندارد.»
این تصمیم در حالی اجرا شده که بسیاری از بازماندگان از آن بیاطلاع بودهاند و تا زمان دریافت فیش حقوقی مهرماه متوجه حذف این مبلغ نشدهاند.
دیوان عدالت اداری؛ تنها مسیر اعتراض
یکی از بازنشستگان قدیمی درباره تجربه خود گفت:
- «وقتی علت را پرسیدم، گفتند فقط از طریق دیوان عدالت اداری میتوان اعتراض کرد. اما ثبت شکایت حدود ۷۰۰ هزار تومان هزینه دارد. برای ما بازنشستگان حداقلبگیر، این رقم بسیار سنگین است.»
بر اساس اظهارات معترضان، دیوان عدالت اداری برای ثبت شکایت الکترونیکی و بررسی پرونده، مبلغی به عنوان هزینه دادرسی دریافت میکند. برخی از بازماندگان میگویند حتی امکان پرداخت این هزینه را ندارند، زیرا مستمری ماهانهشان به سختی کفاف هزینههای ضروری را میدهد.
صدای بازماندگان: پول شکایت نداریم!
خانم «م. ف» یکی از بازماندگان مستمریبگیر در گفتگو با رسانهها گفت:
- «ما از پنجم ماه حتی پول نان و کرایه نداریم، چطور ۷۰۰ هزار تومان بدهیم برای شکایت؟ اگر حق ما را قطع کردند، حداقل راهی بگذارند که بتوانیم رایگان اعتراض کنیم.»
او افزود:
- «در حالی که تورم هر روز بیشتر میشود و هزینه دارو و اجاره خانه بالا رفته، حذف حق اولاد شوک بزرگی برای خانوادههایی مثل ماست که تنها منبع درآمدمان همین مستمری است.»
تناقض در وعدهها و اجرای بخشنامهها
برخی از کارشناسان حوزه رفاه اجتماعی میگویند تصمیم اخیر با قانون حمایت از خانواده بازماندگان مغایرت دارد. در سالهای گذشته مجلس و دیوان عدالت در آرای متعددی اعلام کرده بودند که «حق اولاد برای بازماندگان مستمریبگیر نیز برقرار است» و قطع آن غیرقانونی است.
با این حال، طبق گزارشهای رسیده از چند استان، بهصورت ناگهانی و بدون اطلاعرسانی عمومی، پرداخت این حق از شهریور متوقف شده است.
کاربران در شبکههای اجتماعی نیز نسبت به این موضوع واکنش نشان دادهاند. برخی نوشتهاند:
- «اگر قرار است قانون عوض شود، باید قبلش اطلاعرسانی شفاف صورت گیرد، نه اینکه مردم بعد از دریافت فیش حقوقی متوجه حذف مبالغ شوند.»
افزایش نارضایتی در میان حداقلبگیران
در میان بازنشستگان، گروهی که حداقل حقوق (زیر ۱۰ میلیون تومان) دریافت میکنند، بیش از سایرین تحت فشار هستند. به گفته کارشناسان اقتصادی، بخش بزرگی از این قشر، زنان سرپرست خانوار یا دختران بازمانده از بیمهشدگان متوفی هستند. حذف هر مبلغی—even جزئی—تأثیر مستقیم بر معیشت آنها دارد.
یک بازنشسته اهل کرمانشاه گفت:
- «من با دو بچه زندگی میکنم و شوهرم سالهاست فوت کرده. این حق اولاد برای ما نان شب بود. حالا باید از چه کسی بپرسیم چرا قطع شده؟»
واکنش احتمالی مجلس و نهادهای نظارتی
در روزهای اخیر، برخی نمایندگان مجلس نیز نسبت به گزارشهای مردمی واکنش نشان دادهاند. یک عضو کمیسیون اجتماعی مجلس گفته است:
- «در صورت صحت این موضوع، مجلس از ابزار نظارتی خود استفاده خواهد کرد. حذف حق اولاد بدون مصوبه قانونی مجاز نیست و باید شفافسازی شود.»
در همین حال، برخی فعالان صنفی بازنشستگان در حال جمعآوری امضا برای ارسال نامهای به وزیر کار هستند تا موضوع در هیئت امنای تأمین اجتماعی مطرح شود.
دیوان عدالت؛ راه پرهزینه برای عدالت
حق اعتراض از طریق دیوان عدالت اداری برای همه شهروندان محفوظ است، اما روند آن زمانبر و پرهزینه است. بسیاری از بازماندگان از روستاها یا شهرهای کوچک امکان مراجعه حضوری به دفاتر دیوان را ندارند و ثبت شکایت اینترنتی نیز برایشان دشوار است.
کارشناسان حقوقی تأکید میکنند که اگر سازمان تأمین اجتماعی تصمیمی در سطح ملی گرفته است، باید امکان اعتراض رایگان و آسان برای مستمریبگیران فراهم شود تا عدالت اجتماعی برقرار بماند.
جمعبندی
قطع ناگهانی حق اولاد بازماندگان تأمین اجتماعی موجی از اعتراض در میان مستمریبگیران به راه انداخته است. در حالی که بسیاری از بازماندگان از این مبلغ برای تأمین هزینههای ضروری زندگی استفاده میکردند، اکنون با مشکل مالی و بلاتکلیفی مواجهاند.
بازنشستگان از مسئولان تأمین اجتماعی و نهادهای نظارتی میخواهند هرچه سریعتر شفافسازی، بررسی و بازگرداندن حق قانونی آنان را در دستور کار قرار دهند. به گفته یکی از معترضان:
- «ما چیزی جز حق خودمان نمیخواهیم؛ نه بیشتر، نه کمتر.»/ایلنا
هیچ نظر! یکی از اولین.