با صدای زانو نترسید؛ همه چیز آرتروز نیست
صدای ساییدگی یا تقتق زانو یکی از شایعترین نگرانیهایی است که بیماران پس از آسیبهای ورزشی یا عمل بازسازی رباط صلیبی (ACL) تجربه میکنند. این صدا که در اصطلاح پزشکی کریپتوس (Crepitus) نامیده میشود، اغلب با ترس از شروع آرتروز یا تخریب زودهنگام مفصل همراه است. با این حال، نتایج یک پژوهش تازه میتواند نگاه بیماران و پزشکان را تغییر دهد.
صدای زانو یعنی چه؟
براساس یافتههای دانشگاه لاتروب استرالیا، صدای زانو میتواند در همان لحظه نشانهای از آسیب غضروف باشد، اما برخلاف باور عمومی، این صدا الزاما به معنای آغاز آرتروز یا بدتر شدن تدریجی مفصل در سالهای بعد نیست.
بررسی علمی چگونه انجام شد؟
محققان در این مطالعه، ۱۱۲ فرد جوان با میانگین سنی ۲۸ سال را بررسی کردند. همه این افراد عمل بازسازی رباط صلیبی انجام داده بودند.
-
یک سال بعد از جراحی، از آنها MRI گرفته شد تا وضعیت غضروف و مفصل مشخص شود.
-
سپس تا پنج سال بعد، از نظر درد، عملکرد حرکتی و کیفیت زندگی تحت ارزیابی قرار گرفتند.
-
شرکتکنندگان درباره تجربه صدای زانو پرسشنامه پر کردند. کسانی که زانویشان “اغلب” یا “همیشه” صدا میداد، در گروه صدادارها قرار گرفتند.
نتایج یک سال بعد از جراحی
-
افراد با زانوی صدادار بیشتر دچار آسیب غضروفی تمام ضخامت در پشت کشکک بودند.
-
این افراد درد بیشتری گزارش کردند و عملکرد حرکتی ضعیفتری داشتند.
نتایج در بازه پنج ساله
برخلاف انتظار، دادهها نشان دادند:
-
هیچ تفاوت معناداری در سرعت پیشرفت آرتروز بین افراد صدادار و بیصدا وجود نداشت.
-
در برخی موارد، گروه صدادار حتی بهبودی بیشتری در درد و عملکرد حرکتی نسبت به گروه دیگر تجربه کردند.
جدول خلاصه یافتههای پژوهش
| بازه زمانی | وضعیت بیماران صدادار | مقایسه با گروه بیصدا |
|---|---|---|
| ۱ سال بعد از جراحی | آسیب بیشتر غضروف پشت کشکک، درد بیشتر، عملکرد ضعیفتر | وخامت کمتر |
| ۵ سال بعد از جراحی | عدم پیشرفت چشمگیر آرتروز | مشابه یا حتی بهبودی بهتر در برخی شاخصها |
نتیجه مهم تحقیق
به گفته جامون کوچ، فیزیوتراپیست و نویسنده اصلی تحقیق:
«شنیدن صدای زانو میتواند نگرانکننده باشد، اما لزوما نشانه وخامت مفصل نیست. بیماران نباید به خاطر این صداها درمان یا ورزش را کنار بگذارند.»
توصیه مهم برای بیماران
یافتههای این پژوهش تأکید میکند که:
-
صدای زانو بعد از آسیب، بخشی از واکنش طبیعی بدن به تغییرات مفصل است.
-
این صدا نباید باعث توقف توانبخشی یا ایجاد ترس از آرتروز شود.
-
تمرکز بیماران باید روی تمرینهای توانبخشی، فیزیوتراپی منظم و تقویت عضلات اطراف زانو باشد.
اهمیت این مطالعه برای جامعه پزشکی
این تحقیق که در مجله Arthritis Care & Research منتشر شده، نشان میدهد که پزشکان باید در تفسیر صدای زانو محتاط باشند و بیماران را بیجهت نگران نکنند. در واقع، صدای زانو در بیماران جوان اغلب نشانه تغییرات گذراست و نباید بهعنوان معیار قطعی ابتلا به آرتروز در نظر گرفته شود.
جمع بندی
صدای تقتق و ساییدگی زانو پس از آسیب یا جراحی رباط صلیبی گرچه ممکن است در کوتاهمدت نشانه آسیب غضروفی باشد، اما پژوهش ۵ ساله دانشگاه لاتروب استرالیا نشان داد این صداها پیشبینیکننده آرتروز در آینده نیستند. بیماران میتوانند با ادامه توانبخشی و تمرین، به روند بهبودی خود اعتماد کنند و بدون نگرانی فعالیتهای ورزشی را از سر بگیرند./سلامت نیوز
هیچ نظر! یکی از اولین.